Rozwód i separacja

Pozew o rozwód

Pierwszym etapem wystąpienia o rozwód jest przygotowanie pozwu. Dokument powinien zawierać określenie sądu, do którego składany jest pozew, dane powoda i pozwanego, przedstawienie żądań powoda (dotyczących m. in. orzekania o winie, bądź jego braku, kwestii związanych z opieką nad małoletnimi dziećmi, zobowiązania pozwanego do ponoszenia kosztów utrzymania dzieci) oraz uzasadnienie wniosku o rozwód.

Do pozwu załącza się:

- Odpis pozwu w 3 egzemplarzach;
- Odpis skrócony aktu małżeństwa;
- Odpisy skrócone aktów urodzenia małoletnich dzieci;
- Zaświadczenie o wysokości dochodów małżonków

Rozwód

Jak wynika z artykułu 56 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, rozwód to rozwiązanie małżeństwa przez sąd na wniosek jednego, bądź obojga małżonków w przypadku, gdy nastąpił zupełny i trwały rozkład pożycia. Zupełny rozkład pożycia to sytuacja, w której ma miejsce zerwanie wszelkich więzów małżeńskich, określenie „trwały" zaś oznacza, że wspomniane więzi między mężem a żoną uległy stałemu i niezmiennemu rozpadowi.

Mimo zupełnego i trwałego rozkładu pożycia sąd nie orzeknie rozwodu, jeśli:

- ucierpiałoby na tym dobro małoletniego dziecka;
- byłoby to sprzeczne z zasadami współżycia społecznego;
- wyłącznie winny rozpadowi pożycia małżonek wnosi o rozwód, a niewinny współmałżonek nie wyraża nań zgody.

Orzeczenie o winie


Orzekając rozwód sąd orzeka także, czy i który z małżonków ponosi winę rozkładu pożycia.

W przypadku gdy małżonkowie zgodnie żądają zaniechania orzekania o winie, sąd przychyla się do ich prośby. Wówczas następują skutki takie, jak gdyby żaden z małżonków nie ponosił winy.

Treść wyroku orzekającego

W wyroku orzekającym rozwód sąd rozstrzyga o władzy rodzicielskiej nad wspólnym małoletnim dzieckiem obojga małżonków i o kontaktach rodziców z dzieckiem. Wyrok zawiera również decyzję sądu dotyczącą wysokości kosztów utrzymania oraz wychowania dziecka ponoszonych przez każdego z małżonków.

Sąd rozstrzyga o sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej uwzględniając konsensus małżonków, jeśli nie godzi on w dobro dziecka. Wykonywanie władzy rodzicielskiej może zostać powierzone jednemu z małżonków lub obojgu, jeśli osiągnęli w tym zakresie zgodę, chyba że dobro dziecka wymaga innego rozstrzygnięcia.
Sąd orzeka o sposobie korzystania z mieszkania wspólnie zamieszkiwanego przez małżonków. W szczególnych sytuacjach, gdy jeden z małżonków swoim zachowaniem uniemożliwia przebywanie rozwiedzionym w danym mieszkaniu, sąd może nakazać jego eksmisję na wniosek drugiego małżonka.

Sąd może również orzec o podziale wspólnego mieszkania albo o przyznaniu mieszkania jednemu z małżonków, jeśli małżonkowie zgodnie wnoszą w tym zakresie.

Wyrok może również zawierać orzeczenie sądu o dokonaniu podziału majątku wspólnego, jeśli wniosek taki złoży jeden z małżonków i jeśli przeprowadzenie tego podziału nie spowoduje nadmiernej zwłoki w postępowaniu.

Co po rozwodzie?

W ciągu trzech miesięcy od uprawomocnienia się orzeczenia rozwodu małżonek, który biorąc ślub zmienił swoje nazwisko, może wrócić do nazwiska noszonego sprzed zawarcia małżeństwa oświadczając swoją decyzję przed kierownikiem urzędu stanu cywilnego.

Ex-małżonkowie mogą żądać alimentów (właściwie można ich zażądać już podczas sprawy rozwodowej). Jeżeli były małżonek nie został uznany za jedynie winnego rozpadowi małżeństwa (tj. gdy jest niewinny lub drugi małżonek także ponosi winę), może domagać się świadczenia. Małżonek współwinny ma prawo wnosić o zasądzenie alimentów uzasadniając to niedostatkiem, jeśli zaś jest niewinny, nie musi w ten sposób uzasadniać roszczeń alimentacyjnych, wystarczy, że rozwód niesie za sobą zmianę dotychczasowego statusu materialnego.

Separacja

Sąd może orzec separację na wniosek jednego z małżonków, jeśli nastąpił zupełny rozkład pożycia. Nie jest to dopuszczalne jednak, jeżeli z powodu separacji ucierpiałoby dobro wspólnych małoletnich dzieci małżonków, bądź jej orzeczenie byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.

Generalnie rzecz ujmując orzeczenie separacji ma skutki takie jak rozwiązanie małżeństwa przez rozwód, chyba że ustawa stanowi inaczej (w przypadku separacji np. małżonek nie może wrócić do nazwiska noszonego przed zawarciem związku małżeńskiego, nie może też zawrzeć nowego małżeństwa). Małżonkowie pozostający w separacji obowiązani są do wzajemnej pomocy, jeżeli wymagają tego względy słuszności.

Jeśli oboje małżonków pozostają w tym względzie zgodni, sąd orzeka o zniesieniu separacji.